ฝ้า คืออะไร

ฝ้าคืออะไร
โดย พญ. เจษฎี โกศลพันธ์

ฝ้าเป็นปัญหาทางผิวหนังที่พบได้บ่อย ถึงแม้ว่าจะไม่มีอันตรายต่อร่างกายแต่พบว่ามีผลต่อบุคลิกภาพและสุขภาพจิตอย่างมาก
ฝ้า คือ ปื้นสีน้ำตาลอ่อนหรือสีน้ำตาลเข้ม พบที่แก้ม หน้าผาก จมูก เหนือริมฝีปาก คาง นอกจากนี้อาจพบได้ที่คอ และแขนด้านนอก มักเป็น 2 ข้างเท่าๆกัน พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย โดยเฉพาะในระหว่างตั้งครรภ์ และในวัย 30-40 ปีขึ้นไป

ฝ้าเกิดจากอะไร
เกิดจากเซลล์สร้างเม็ดสี ซึ่งอยู่ในชั้นหนังกำพร้า มีการสร้างเม็ดสีเมลานินเพิ่มขึ้น ซึ่งน่าจะเป็นผลมาจากปัจจัยหลายอย่าง เช่น
แสงแดด เป็นปัจจัยที่สำคัญที่สุดในการกระตุ้นทำให้เกิดฝ้า และมีส่วนสำคัญที่ทำให้ ฝ้าเข้มขึ้นอีกด้วย เชื่อว่าเกิดจากแสงอัลตราไวโอเลต A,B และ Visible Light จึงควรหลีกเลี่ยงแสงแดดโดยเฉพาะช่วงเวลา 10.00 - 15.00 น.
ฮอร์โมน การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในระหว่างการตั้งครรภ์หรือได้ยาคุมกำเนิดทำให้มีโอกาส เป็นฝ้าได้มาก นอกจากนี้ฮอร์โมนและสารเคมี บางอย่างในเครื่องสำอางค์รวมทั้งน้ำหอมก็มีส่วนทำให้เกิดฝ้าได้
พันธุกรรม อาจมีส่วนเกี่ยวข้องในผู้ที่เป็นฝ้าที่อยู่ในครอบครัวเดียวกัน
ยา เช่น ยากันชัก เป็นต้น

การรักษาที่ถูกต้อง ทำอย่างไร
หลีกเลี่ยงปัจจัยต่างๆที่เกี่ยวข้องกับการเกิดฝ้า ที่สำคัญคือ หลีกเลี่ยงแดดเท่าที่ทำได้ รวมทั้งหลีกเลี่ยง ฮอร์โมนในยาคุมกำเนิดด้วย
ใช้ยากันแดด ที่มีคุณภาพอย่างสม่ำเสมอตลอดไป เพื่อป้องกันไม่ให้ฝ้าเข้มขึ้นอีก
ทายาให้ฝ้าจางลง เพื่อลดการทำงานของเซลล์สร้างสี และเร่งเซลล์ผิวหนังชั้นบนซึ่งมีเม็ดสี เมลานินที่สร้างขึ้นมาแล้วให้หลุดลอกออกไป ยาฝ้าในปัจจุบันมักประกอบด้วยสารหลายชนิดที่สำคัญคือ ไฮโดรควิโนน กรดวิตามินเอ และสารสตีรอยด์ เป็นยาฝ้าที่มีประสิทธิภาพดี แต่อาจเกิดผลข้างเคียงจากการระคายเคืองได้ จึงควรอยู่ในการดูแลของแพทย์
การรักษาฝ้าที่ถูกต้อง ต้องทายาให้สม่ำเสมอ และต่อเนื่องจนกว่าฝ้าจะจางลง โดยให้ทาในส่วนที่เป็นฝ้าก่อนนอนทุกคืน เมื่อรอยฝ้าจางหายไปแล้วให้ทาสัปดาหฺ์ละ 1-2 ครั้ง เพื่อป้องกันไม่ให้ฝ้าเกิดขึ้นอีก
นอกจากนี้ ยังมีการพํฒนาการรักษาฝ้าโดยการใช้สารเคมีอื่นๆ เช่น กรดโคลิก กรดอะเซติก เป็นต้น อย่างไรก็ตามผลยังไม่ดีนัก บางครั้งแพทย์อาจใช้ยาทาเพื่อลอกหน้าร่วมกับยาทาฝ้าและในบางกรณีอาจพิจรณาใช้แสงเลเซอร์ในการรักษาฝ้าด้วย
ฝ้าเป็นปัญหาที่พบบ่อย ใบหน้าที่เป็นฝ้าดูหมองคล้ำ จึงทำให้เป็นปัญหาที่สำคัญต่อบุคลิกภาพเป็นอย่างยิ่ง ความรู้ความเข้าใจ และการปฏิบัติตัวที่ถูกต้องตามหลักการแพทย์ทำให้การรักษาฝ้าที่ปลอดภัยและได้ผลอย่างแท้จริง และยังเป็นหนทางให้ผิวพรรณมีสุขภาพที่ดีตลอดไป
ที่มา : เอการจากโรงพยาบาล พญาไท 2